Lăng Tự Đức - Thưởng Lãm Nét Đẹp Trang Nhã Của Xứ Huế

Lăng Tự Đức - Thưởng Lãm Nét Đẹp Trang Nhã Của Xứ Huế

Nằm giữa trung tâm thành phố huế, lăng Tự Đức hiện lên sừng sững, mang nét đẹp trầm mặc đến lạ kỳ nhưng vẫn giữ được nét uy nghi của hoàng gia chính thống một thời. Không hề khổng lồ và đồ sộ như những lăng mộ khác, nơi đây mang nét sâu lắng, tựa một mặt hồ trong veo phản ánh chính tâm thi vị của vị vua này. Nếu như đã cảm thấy tò mò về địa điểm du lịch trên, bạn còn chờ đợi gì mà còn không theo chân NVK travel để tìm hiểu thật chi tiết trong bài viết sau. 

Thông tin sơ lược về lăng Tự Đức

Lăng Tự Đức được xem như một cảnh quan kiến trúc đẳng cấp và đỉnh cao hàng đầu triều Nguyễn. Bất cứ khách du lịch nào có dịp tới đây cũng đều tán dương về vẻ đẹp nó mang lại.

Vị trí địa lý

Về vị trí, lăng Tự Đức nằm khá gần ở trung tâm thành phố Huế, cách khoảng 7.5 cây về hướng Tây Nam, tháp tùng trên một thung lũng nhỏ thuộc đường Đoàn Nhữ Hải, thôn thượng Ba, phường Thủy Xuân. Xung quanh nơi này được bao quanh bởi không khí mát mẻ trước những tán thông xanh cùng ngọn đồi thấp.

Lăng Tự Đức nhìn từ góc chính diện

Lăng Tự Đức nhìn từ góc chính diện

Cách di chuyển

Đường vào lăng Tự Đức không ngoằn nghèo và khó đi như lầm tưởng, do vậy nên khách du lịch có thể di chuyển tới bằng các bất cứ phương tiện nào. Nếu ưa thích trải nghiệm “phượt”, bạn có thể thuê xe máy, xe ôm công nghệ với chi phí khá mềm. 

Trong trường hợp muốn thưởng lãm cảnh quan xung quanh trước khi đặt chân vào lăng, khách cũng có thể cân nhắc di chuyển bằng taxi, ô tô cá nhân (Nếu có). Để thuận lợi đi tới đây khi tra cứu Google Maps, bạn có thể tham khảo lộ trình như sau:

  • Lộ trình 1: Nếu điểm xuất phát là cầu Trường Tiền, hãy đi theo đường Lê Lợi, sau khi tới Điện Biên Phủ thì sang đường Lê Ngô Cát. Khi tới đường Huyền Trân Công Chúa rồi, bạn lúc này rẽ vào đường Đoàn Nhữ Hành, đâm thẳng thêm khoảng 700m nữa là “cập bến”.

  • Lộ trình 2: Từ đường Bùi Thị Xuân ở gần chùa Thiên Mụ, bạn có thể dễ dàng di chuyển sang đường Huyền Trân Công Chúa. Sau khi tới đường Đoàn Nhữ Hành và đi thêm một chút nữa thì sẽ đến được lăng.

Di chuyển đến lăng dễ dàng bằng cách phương tiện chuyên dụng

Di chuyển đến lăng dễ dàng bằng cách phương tiện chuyên dụng

Khám phá về lịch sử hình thành và xây dựng lăng Tự Đức

Với sự kết hợp của một khu hành cung và cấu trúc lăng mộ độc đáo, lăng Tự Đức đã được xây dựng hoàn chỉnh. Về diện tích cụ thể, nơi đây rộng hơn 12 hecta, bao gồm khoảng 50 công trình lớn nhỏ được đặt hợp lý xung quanh hồ Lưu Khiêm. Những con đường xung quanh lăng tựa như những dải lụa mềm mại, khiến tâm hồn nhạy cảm nào cũng trở nên “rung động” khi đặt chân rảo bước.

Các công trình trong lăng chủ yếu được xây dựng từ gạch, đá và gỗ lim, riêng mái thì lợp ngói lưu ly (Ngói âm dương). Đi sâu vào khám phá, chúng ta dễ dàng nhận thấy có hai khu vực chính gọi là tẩm điện và lăng mộ. Chúng không nằm trên cùng một trục mà chạy dọc song theo thế đất, tựa vào núi Giang Khiêm và Dương Xuân làm hậu chẩm, chứa giá trị phong thủy cực cao.

Về kỹ thuật trang trí, các công trình trong lăng gây ấn tượng mạnh mẽ bổi kỹ thuật khảm sành sứ điêu luyện. Bạn sẽ càng trở nên mê đắm khi nhìn thấy những bức khảm với gam màu sáng tươi, điểm xuyến cùng các màu nóng như cam, vàng hay đỏ tía và hồng cánh sen. Đối với “sắc lạnh”, người xây dựng đã khéo léo đặt các màu như xanh lục, lam, xanh tím để tạo nên một “bức tranh khảm sứ” hoàn hảo có đủ mọi sắc thái.

Bên trên bề mặt các công trình, những hình tượng Tứ Linh, Bát Bửu (8 vũ khí quý) kèm những chữ Hán đã thể hiện được sự cầu kỳ, tính nghệ thuật tuyệt đối của lăng mộ này.

Lăng là biểu tượng mang nét lịch sử lâu đời của triều Nguyễn

Lăng là biểu tượng mang nét lịch sử lâu đời của triều Nguyễn

Lịch sử hình thành và quy trình xây dựng lăng Tự Đức

Vua Tự Đức sinh năm 1829 và băng hà vào năm 1883, tên thật là Nguyễn Phúc Hồng Nhậm, là vị hoàng đế thứ 4 của vương triều Nguyễn. Trong triều đại này, ông là vị vua cai trị lâu nhất với hơn 37 năm ngồi trên ngai vàng. Trong tư tưởng của ông, nho giáo là hình thái chủ đạo cùng văn thơ tạo nên tính cách khá thi sĩ.

Phát triển xây dựng

Thời gian vua trị vì gặp khá nhiều biến động, trong đó “nỗi đau” lớn nhất mà ông luôn day dứt trong lòng đến khi mắt đó là nhượng 3 tỉnh miền Đông vào năm 1862 và toàn bộ Nam Kỳ cho giặc Pháp (1867). Không giống bất cứ lăng tẩm nào khi được thi công khi hoàng đế đã băng hà, lăng Tự Đức được xây khi vị vua này vẫn trong trên trần thế.

Vào năm 1863, công trình trên lần đầu được khởi công, gọi với cái tên là Vạn Niên Cơ (Cơ đồ vạn năm). Sau đó 5 năm, nhận phải sự đả kích mạnh mẽ từ phía triều đình và “Loạn Chày Vôi”, chính vị vua này đã đổi tên công trình thành Khiêm Cung, chính thức hoàn thành vào năm 1873. Mãi đến khi vua Tự Đức băng hà, nơi này mới được đổi tên thành Khiêm Lăng.

Lăng Tự Đức và lịch sử xây dựng trải qua nhiều lần đổi tên

Lăng Tự Đức và lịch sử xây dựng trải qua nhiều lần đổi tên

Ảnh hưởng của Vua Tự Đức đến thiết kế lăng

Mặc dù là một người cai trị cả một đất nước, vua Tự Đức lại mang trong mình những nỗi niềm trăn trở không thể nói hết thành lời. Chính vì vậy mà thiết kế của lăng cũng phần nào phản ánh được cuộc đời của ông, thể hiện những nỗi niềm bị chôn dấu. Ông có đến hơn 103 phi tần nhưng đáng buồn lại chẳng không con nối dõi.

Trước cơn bão xâm lược mạnh mẽ từ đế quốc thực dân, việc phải “xén” đất nước như những miếng bánh cho tay giặc pháp như những mũi dao đâm vào lòng ông. Những nỗi buồn ấy đã đi vào trong thiết kế của lăng, biến nơi đây thành công trình hòa nhãn, trầm mặc và hơi thoáng nét u buồn của một thời vang bóng giữa lòng cố đô Huế.

Cuộc đời của vua góp phần ảnh hưởng tới cấu trúc công trình

Cuộc đời của vua góp phần ảnh hưởng tới cấu trúc công trình

Mục đích sử dụng và giá trị văn hóa lịch sử của lăng

Nhiều người thường nghĩ lăng Tự Đức chỉ là nơi yên nghỉ và tưởng nhớ của vị vua triều Nguyễn này. Tuy nhiên, trước đó nơi đây đã từng là hành cung, nơi vua làm việc và nghỉ dưỡng hơn một thập kỷ. 

Vào năm 1993, địa điểm này đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa, thuộc quần thể di tích Cố đô. Đáng chú ý, nơi đây còn trở thành di tích lịch sử đầu tiên của nước ta được xuất hiện và giới thiệu trong bảo tàng số hóa 3D (Dự án của Google Art & Culture).

Lăng được UNESCO công nhận là di sản văn hóa

Lăng được UNESCO công nhận là di sản văn hóa

Những khung cảnh và công trình đẹp đẽ xung quanh lăng Tự Đức

Trong những phần nội dung tiếp theo, NVK travel sẽ giới thiệu đến bạn một số công trình ấn tượng xung quanh lăng Tự Đức.

Hồ Lưu Khiêm và đảo Tịnh Khiêm

Hồ Lưu Khiêm nằm ở vị trí trung tâm trong lăng, đối với phong thủy có vai trò giống như một “minh đường”. Ở giữa lòng hồ, sự xuất hiện của đảo Tịnh Khiêm tạo nên nét chấm phá cực kỳ sắc sảo, biến không gian xung quanh trở nên hữu tình đến lạ.

Hồ Lưu Khiêm và đạo Tịnh Khiêm có giá trị phong thủy cao

Hồ Lưu Khiêm và đạo Tịnh Khiêm có giá trị phong thủy cao 

Xung Khiêm Tạ và Dũ Khiêm Tạ

Đây vốn là nơi vua thường đến đọc sách, làm thơ và nghỉ ngơi sau khi làm việc. Cụ thể, Xung Khiêm Tạ nằm phía trái hồ, gây ấn tượng bởi kiến trúc “trùng điệp” thềm ốc với nhiều câu liễn và câu đối của vua Tự Đức, có cả vua Thiệu Trị. Dũ Khiêm Tạ là bến thuyền được tạo ra để vừa có thể dạo chơi trên hồ.

Khung cảnh bao quanh Xung Khiêm Tạ Và Dũ Khiêm Tạ

Khung cảnh bao quanh Xung Khiêm Tạ Và Dũ Khiêm Tạ

Khiêm Cung Môn

Nằm đối diện hồ Lưu Khiêm, sự xuất hiện của Khiêm Cung Môn khiến khách du lịch ngỡ ngàng bởi thiết kế cổng tam quan hai tầng dạng vọng lâu. Cánh cổng chính này sẽ dẫn đến tẩm điện, nơi nhà vua nghỉ ngơi. 

Khiêm Cung Môn còn hớp hồn người thăm quan bởi kiến trúc mái ngói âm dương, mang dáng mũi hài đặc trưng của triều Nguyễn. Ở diềm mái, hình ảnh “lưỡng long chầu nguyệt” góp phần thể hiện sự tinh xảo, mang ý nghĩa tâm linh mưa thuận gió hòa.

Khiêm Cung Môn với nét đẹp trầm mặc và thi vị

Khiêm Cung Môn với nét đẹp trầm mặc và thi vị

Hòa Khiêm Điện

Hòa Khiêm Điện nằm ở vị trí khá cao và thoáng đãng trong trung tâm lăng Tự Đức. Kiến trúc của điện là rường ba gian hai chái cổ điện, sừng sững những cột trụ gỗ to lớn, trên mái thì đổ ngói lưu ly và bức hành phi chạy trổ vô cùng cầu kì. Tẩm điện này trước đây là nơi vua làm việc, sau khi băng hà thì trở thành chỗ cúng kiến bài vị của hoàng đế Tự Đức và hoàng hậu Lệ Thiên Anh.

Hòa Khiêm Điện cùng cấu trúc đẹp mắt và cầu kỳ

Hòa Khiêm Điện cùng cấu trúc đẹp mắt và cầu kỳ

Khu vực lăng mộ

Ở khu vực lăng mộ, các công trình xây dựng nổi bật xung quanh gồm Bái Đình, Bi Đình, Trụ Biểu và Bửu Thành. Bái đình là phần sân rộng, xung quanh đặt hai hàng tượng quan viên văn võ, voi ngựa được tạo bằng đá với nét trang nghiêm. Bi Đình là tấm bia nằm ở cuối Bái Đình (lớn nhất nước ta với trọng lượng 20 tấn). Trên tấm bìa này, gần 500 chữ Khiêm Cung Ký do vua Tự Đức biên soạn đã được khắc lên. 

Trụ Biểu là hai trụ đá to nằm sau Bi Đình, đại diện cho linh hồn tựa như bó đuốc không bao giờ tắt của nhà vua. Phía sau Bi Đình là hồ Tiểu Khiêm, mặt hồ nhân tạo có hình trăng non. Cuối cùng là Bửu thành, khu vực lăng mộ chính của nhà vua, xây dựng bởi những tảng đá cứng bao quanh. Phía trước và sau lăng là những bức bình phong gồm tiền án (Đặt ở trước) và chữ thọ (đặt ở sau) để tránh vận khí xấu.

Kết luận

Thông qua bài viết vừa rồi, chúng tôi đã cung cấp đến bạn đọc những thông tin chi tiết nhất về lăng Tự Đức. Lăng mộ trên mang nét đẹp kiến trúc quần thể hành cung, cách bố trí không gian bên trong liên kết tựa như một bộ môn nghệ thuật sống động. Điểm xuyến thêm những cảnh quan đẹp đẽ xung quanh, địa điểm này thu hút hàng ngàn toán khách tới thăm qua hàng năm. Nếu như trong tương lai bạn có nhu cầu đi du lịch Huế, đừng ngần ngại kết nối ngay với NVK Travel để được hỗ trợ tư vấn và dẫn tour nhé.