Ngôn ngữ
Tiền tệ
Chùa Tiêu ẩn mình trên sườn núi Tiêu là một trong những danh lam cổ tự lâu đời nhất, nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa tín ngưỡng Phật giáo của vùng Đông Bắc. Đây là nơi thờ cúng sở hữu nét đẹp kiến trúc độc đáo, đặc trưng của cả một triều đại tại Việt Nam. Tất tần tật các thông tin và kinh nghiệm tham quan sẽ được bật mí đầy đủ trong nội dung bài viết từ NVK Travel.
Chùa Tiêu được biết đến với các tên gọi khác như Thiên Tâm tự hay Tiêu Sơn tự, ẩn mình trên lưng chừng núi Tiêu, tại thị xã Từ Sơn thuộc tỉnh Bắc Ninh. Chùa cách Hà Nội khoảng 25km, là điểm đến linh thiêng gắn liền với lịch sử và văn hóa Phật giáo lâu đời của vùng Kinh Bắc.
Hàng năm chùa đón hàng nghìn lượt khách tham quan từ mọi miền đất nước. Bởi vì nơi đây không chỉ là địa điểm hành hương linh thiêng mà còn là điểm đến du lịch nổi tiếng, dành cho những ai thích tìm hiểu và khám phá về lịch sử phong kiến Việt Nam.
Chùa Tiêu là một trong những điểm đến tâm linh nổi tiếng ở Bắc Ninh
Trải qua nhiều biến động lịch sử, chùa vẫn giữ được vẻ mộc mạc, cổ kính với kiến trúc mộc mạc giữa khung cảnh thiên nhiên bao la, hùng vĩ. Ngay dưới chân núi, các nhà sử học đã khám phá ra nhiều di tích của nền văn hóa Phùng Nguyên trước Công Nguyên, những phát hiện ngày càng làm tăng thêm giá trị về mặt văn hóa và lịch sử của chùa Tiêu.
Sử sách ghi chép, chùa Tiêu đã có từ thời nhà Tiền Lê và đến thời Lý thì trở thành một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất vùng Kinh Bắc. Cấu trúc chùa xưa gồm hai khu chính: chùa Thiên Tâm nằm trên núi Tiêu, nơi các vị trụ trì hành đạo và tu tập. Trong khi đó chùa Trường Liêu tọa lạc tại chân núi là nơi ở và sinh hoạt của các nhà sư, hai khu vực này được xây dựng thành một quần thể có tính hệ thống và hài hòa với địa thế núi non.
Tiêu Sơn tự là chùa cổ có tuổi đời hàng trăm năm
Cũng theo lịch sử, chùa Tiêu chính là nơi mà thiền sư Vạn Hạnh - một trong những vị thiền sư lỗi lạc nhất của Phật giáo Đại Việt giảng đạo và tu hành. Tiêu Sơn tự còn được xem là quê hương của Lý Công Uẩn, vị vua anh minh tạo nên vương triều Lý và khai sáng kinh đô Thăng Long. Ngài đã học tập, tu dưỡng tại đây từ thuở thiếu thời, dưới sự dạy dỗ và dìu dắt của thiền sư Vạn Hạnh.
Trải qua muôn vàn biến động, thăng trầm của lịch sử, Tiêu Sơn tự vẫn vẹn nguyên giá trị, là nơi lưu giữ các cổ vật giá trị và mang đậm dấu ấn của một thời đại hùng mạnh. Chùa Tiêu còn gắn liền với cuộc đời nhiều nhân lịch sử như vua Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ), thiền sư Vạn Hạnh, thiền sư Như Trí.
Từ thư tịch và các tranh cổ cho thấy, chùa Tiêu có quy mô rất lớn, với nhiều công trình quan trọng như Viện Cảm Tuyền, Lầu Tiên Lĩnh hay Tòa Thượng Điện. Trải qua hàng thế kỷ thăng trầm của lịch sử, ngôi chùa không ít lần được xây dựng lại và trùng tu để bảo toàn vẻ đẹp và giá trị vốn có. Vào thời Lê Trung Hưng, chùa được mở rộng quy mô thành trăm gian, nên có thêm tên gọi “chùa Trăm Gian”.
Chùa Tiêu từng có quy mô rất lớn và có từ thời Tiền Lê
Đến triều Nguyễn, dưới thời vua Bảo Đại, chùa tiếp tục được tu sửa để đáp ứng nhu cầu thờ phụng của người dân. Ngày nay, quần thể chùa Tiêu bao gồm các tòa chính như Tam Bảo, nhà Tổ, gác chuông, nhà khách và nhiều công trình phụ trợ khác.
Tòa Tam Bảo kết cấu từ gỗ lim vững chắc, gồm 5 gian Tiền đường và 3 gian Hậu cung. Trong khi đó nhà Tổ là nơi trưng bày nhiều tượng Phật thờ phụng vị quốc sư lỗi lạc triều Lý - thiền sư Vạn Hạnh.
Với sự quan tâm từ chính quyền và người dân địa phương, ngôi chùa vẫn giữ trọn nét đẹp cổ kính, phảng phất hơi thở hiện đại qua nhiều lần trùng tu, cải tạo. Năm 1991, chùa Tiêu được công nhận là Di tích văn hoá - lịch sử của Bắc Ninh, đến năm 1997, tượng thiền sư Vạn Hạnh được xây dựng trên đỉnh núi, xung quanh là 14 ngọn tháp gạch cổ.
Chùa được tu sửa nhiều lần nhưng vẫn giữ nguyên vẻ đẹp
Là một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất vùng Kinh Bắc và là nơi gắn liền với thuở thiếu thời của vua Lý Công Uẩn, chùa Tiêu hiện vẫn còn lưu giữ sách “Thiên Nam Ngũ Lục”, ghi chép về thân mẫu của Ngài. Bên cạnh đó, trong gian trưng bày tượng thiền sư Vạn Hạnh có cả bài vị ghi lại vai trò và những đóng góp của ông cho triều Lý. Tại đỉnh núi, pho tượng thiền sư cao 5m được xây dựng với hướng nhìn về phía thành Thăng Long, thể hiện sự kính trọng, biết ơn của hậu thế với vị quốc sư này.
Chùa Tiêu đã từng có nhiều vị cao tăng đến tu hành, thể hiện 14 tòa tháp cổ rêu phong tượng trưng cho các ngài. Năm 2004, pho tượng táng của Hòa thượng Như Trí được tìm thấy, được chính quyền trùng tu và thờ phụng, trở thành bảo vật tâm linh quý giá của chùa.
Ngôi chùa lưu giữ nhiều cổ vật có giá trị lịch sử cao
Ngoài ra khi ghé thăm chùa Tiêu, du khách còn được chiêm ngưỡng bản “Chiếu Dời Đô” của Lý Công Uẩn và bia đá “Lý gia linh thạch” ghi chép lại tiểu sử và công trạng của vị vua sáng lập triều Lý. Chuông đồng từ chùa Trường Liêu, 15 pho tượng chạm khắc từ gỗ, các câu đối, sấm kỳ hay bộ “Thiền Uyển Anh tập” do thiền sư Như Trí khắc, có ý nghĩa rất lớn với văn hóa Phật giáo Việt Nam.
Tiêu Sơn tự không chỉ nổi tiếng bởi giá trị văn hoá, lịch sử lâu đời mà còn nhờ vào những điểm nhấn đặc biệt chỉ riêng tại đây mới có. Điều này đã khiến đông đảo du khách thập phương thêm phần tò mò về ngôi chùa hơn ngàn năm tuổi này.
Theo lời trụ trì Đàm Chính, trong suốt nhiều năm qua, chỉ khi cần xây dựng, trùng tu cơ sở vật chất, nhà chùa mới nhận sự đóng góp từ các Phật tử. Từ gian Chính điện, Tam bảo đến nhà thờ Tổ,… đều không đặt bất kỳ hòm công đức nào. Các ban thờ đều chỉ bày biện hoa quả cùng các món đồ cúng đơn sơ, mộc mạc.
Chùa không nhận hòm công đức tại tất cả ban thờ
Bên cạnh đó, chùa Tiêu cũng không cho phép đốt vàng mã hay dâng sao giải hạn để giữ sự trang nghiêm, sạch sẽ cho chốn linh thiêng này. Bảng nội quy được đặt ngay trong khuôn viên chùa nên du khách cần chú ý và tuân thủ khi đến lễ bái.
Sông Tiêu Tương ngày nay chỉ còn sót lại một đoạn ngắn, chạy quanh chân núi Tiêu phía trước cửa chùa nhưng theo truyền thuyết, đây là nơi chứng kiến với mối tình nổi tiếng của chàng Trương Chi và nàng Mỵ Nương. Theo sử sách, sông Tiêu Tương còn gắn liền với lịch sử dựng nước và giữ nước ngàn năm của dân tộc, bắt nguồn từ một nhánh sông Hồng, chảy qua Cổ Loa, Phù Lưu, Dục Tú,…
Nằm cách trung tâm Bắc Ninh chỉ hơn 10km và khoảng 25km nếu xuất phát từ Hà Nội, chùa Tiêu là điểm đến tâm linh hấp dẫn, được đông đảo khách thập phương ghé thăm. Bạn có thể tham khảo các phương thức sau:
Bắt xe buýt tại trạm 54 từ Long Biên, đến trạm Viềng có thể đi bộ hoặc bắt xe ôm hơn 1km nữa để đến chùa.
Đi theo hướng cầu Chương Dương và cầu Đuống bằng phương tiện cá nhân đến Bắc Ninh, sau đó rẽ vào địa phận xã Tương Giang.
Đường đi đến chùa Tiêu dễ dàng
Chùa Tiêu là một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất cả nước, đồng thời là niềm tự hào của người dân xứ Kinh Bắc. Liên hệ NVK Travel ngay nếu bạn có mong muốn trải nghiệm du lịch Bắc Ninh, khám phá vùng đất xinh đẹp này nhé!
Fill out the form and we will contact you
